ورود و ثبت نام
50
1403 آذر 01
2024 Nov 21
آیا اهل ریسک هستید؟ یکی از معدود ابزار معامله گران و نکات معاملاتی، محاسبه ریسک به ریوارد است. هر فرد برای تحمل خطر، آستانه خاص خود را دارد. مثلاً ممکن است شما بانجی جامپینگ را دوست داشته باشید، اما شخص دیگری تنها با فکر کردن به آن دچار حمله پانیک شود. پس هر فرد باید با توجه به شخصیت خود میزان پذیرش ریسک را بسنجد.
سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه دارای ریسک بالایی است و اگر قصد قبول این ریسک را دارید باید با تعیین حد ضرر برای خود، پاداش خوبی را نیز برای آن در نظر بگیرید.
مفهوم نسبت ریسک به ریوارد (پاداش) Risk/Reward از اصول مهم در معاملات است، اما تعداد معدودی از معامله‌گران نحوه استفاده صحیح از آن را می‌دانند.
اصولا نسبت ریسک به ریوارد به معامله‌گر این اجازه را می‌دهد که معاملات خود را طوری تنظیم و فیلتر کند که بتواند به او امید دهد و سود به همراه داشته باشد.
در ابتدا این موضوع را از نظر بازار سهام بررسی می‌کنیم. فرض کنید تحقیقات در رابطه با انتخاب سهام را انجام داده‌اید و سهامی را که از نظر شما مناسب است پیدا کرده‌اید.
متوجه شده‌اید که سهم XYZ از بیشترین قیمت معامله اخیر که برای مثال 390 تومان بوده کمتر معامله می‌شود و در حال حاضر قیمت معامله 250 تومان است.
شما معتقدید که اگر در حال حاضر خرید کنید، در آینده‌ای نه چندان دور، سهم XYZ تا 390 تومان (حداکثر قیمت معامله شده در قبل) مجدد بازمی‌گردد و می‌توانید سود از آن دریافت کنید.
به فرض شما 500 تومان برای سرمایه‌گذاری دارید، بنابراین پس از انجام تمام تحقیقات خود، 20 سهم می‌خرید. اما آیا نسبت ریسک به ریوارد خود را هم می‌دانید؟
هدف از این مقاله آموزش ریسک به ریوارد در بورس است که با ارائه یک نمای کلی از این نسبت، بتوانید از ابتدا شروع کنید و مرحله به مرحله نسبت ریسک به ریوارد را بررسی نمایید.
بسیاری از سرمایه‌گذاران، برای مقایسه بازده انتظاری سرمایه خود و میزان ریسک احتمالی، از نسبت ریسک به ریوارد استفاده می‌کنند؛ برای مثال اگر این نسبت برای گزینه یک سرمایه‌گذاری برابر با 1:7 باشد، بدین معنی است که معامله‌گر می‌تواند با سرمایه‌گذاری یک میلیون تومان، انتظار به‌دست آوردن 7 میلیون تومان را داشته باشد. معامله‌گران از این نسبت برای انتخاب گزینه مناسب سرمایه‌گذاری خود استفاده کرده و بسته به میزان ریسک‌پذیری‌شان، اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند.
برای مثال اگر شما فرد ریسک‌پذیری هستید و تمایل دارید گزینه پرریسک‌تر و با بازده انتظاری بیشتر یا به عبارتی گزینه دارای ریسک به ریوارد بیشتری را انتخاب کنید، منطقی است که در صندوق سهامی، نظیر صندوق یکم اکسیر یا صندوق قابل‌معامله سلام فارابی سرمایه‌گذاری کنید؛ اما اگر فردی ریسک‌گریز هستید و گزینه‌هایی با بازده قطعی‌تر و با نسبت ریسک به ریوارد کمتر را ترجیح می‌دهید، صندوق درآمد ثابت مانند صندوق هدیه فارابی و صندوق قابل‌معامله لبخند فارابی انتخاب مطمئن‌تر و بهتری برای شما هستند؛ چرا که نسبت ریسک به ریوارد برای این صندوق‌ها تقریبا برابر صفر است.
یکی از نسبت‌هایی که استراتژی معاملاتی را در بازارهای مختلف نظیر بورس و ارز دیجیتال مشخص می‌کند، نسبت ریسک به ریوارد یا R/R است. هرچه عدد به‌دست آمده از این نسبت کوچکتر باشد، نشان‌دهنده این است که سرمایه‌گذار سود انتظاری بیشتری نسبت به زیان احتمالی کسب می‌کند و به همین ترتیب هر چه این عدد کوچکتر باشد، سرمایه‌گذاری مورد نظر ریسک بیشتر و به دنبال آن بازده انتظاری بالاتری نیز دارد.
البته لازم به ذکر است، برای به‌دست آوردن این عدد، باید حد سود و حد ضرر در سرمایه‌گذاری مشخص باشد. برای مثال فرض کنید یک سرمایه‌گذار در نقطه شروع، حد سود مورد نظر خود را 15 درصد از قیمت سرمایه‌گذاری و حد ضرر را 5 درصد پایین‌تر از آن مشخص کرده است. در این حالت میزان ریسک به ریوارد این سرمایه‌گذاری به میزان 0.33 یا ⅓ می‌شود که نشان‌دهنده از دست دادن یک میلیون تومان به ازای سه میلیون تومان انتظار سود است.
محاسبه نسبت ریسک به ریوارد
کارشناسان مالی تاکید می‌کنند که ریسک‌ها و ریواردها (پاداش‌ها) به هم وابسته هستند و یک سرمایه‌گذار برای تصمیم‌گیری نهایی باید این نسبت را محاسبه کند.
محاسبه واقعی برای تعیین ریسک در برابر ریوارد بسیار آسان است. فرمول ریسک به ریوارد به این صورت است که شما به‌سادگی سود خالص (پاداش) خود را بر قیمت حداکثر ریسک خود تقسیم می‌کنید.
با تقسیم سود خالص (پاداش) بر قیمت حداکثر، ریسک معامله محاسبه می‌شود.
برای گنجاندن محاسبات ریسک به ریوارد در پروسه معاملات خود، ابتدا سهمی را انتخاب کنید، اهداف صعودی و نزولی آن را بر اساس قیمت فعلی تعیین کنید و نسبت ریسک به ریوارد را محاسبه کنید.
اگر ریسک به ریوارد زیر آستانه تحمل ضرر شما است، حد ضرر خود را بالا ببرید تا به نسبت قابل قبولی برسید. اگر نمی‌توانید به نسبت قابل قبولی دست پیدا کنید، سهم سرمایه‌گذاری خود را تغییر دهید.
در طول نگهداری سهام، با ادامه تجزیه و تحلیل اطلاعات جدید، اگر نسبت ریسک به ریوارد نامطلوب شد، از خروج از معامله نترسید. هرگز در موقعیتی قرار نگیرید که نسبت ریسک به ریوارد به نفع شما نباشد.
روش اول
حد ضرر - قیمت سهم = ریسک
قیمت سهم - حد سود = ریوارد
سپس مقدار ریسک را بر ریوارد تقسیم کنید و هرچه نسبت محاسبه شده کم تر از 50 درصد باشد، برای خرید مناسب‌تر است.
مثال1:
قیمت سهم افق 61,270 ریال می‌باشد.
حد ضرر: 58,600 و مقاومت 63,100 ریال. هدف اول را 70000 ریال محاسبه می‌کنید. تعیین ریسک به ریوارد به این صورت است:
2670=58600– 61270= ریسک
1830= 61270 -63100= ریوارد
ریسک به ریوارد= 1.45 که بالا می‌باشد. این عدد از 100 بیشتر است و به همین خاطر، ریسک خریدش بالا است.
مثال 2:
اگر سهمی را در 10000 ریال خریداری کرده باشید و برای آن حد ضرر 7,500 ریال و حد سود 20000 ریال قرار دهید، ریسک این معامله به‌ازای هر سهم 2500 ریال و پتانسیل سود آن 10000 ریال است.
سپس به مقایسه ریسک با سود می‌پردازید تا نسبت ریسک به ریوارد به دست آید:
0.25= 10000 /2500 = پاداش/ریسک
بنابراین ریسک به ریوارد این معامله یک به چهار می‌باشد.
البته بهترین ریسک به ریوارد یک به سه تعیین شده است به این معنا که یعنی تحمل یک واحد ریسک در مقابل سه واحد سود وجود دارد.
روش دوم
در ابتدا باید مقدار سرمایه خود را تعیین کنید.
نقطه ورود معاملات خود را باید مشخص کنید که معمولاً معامله‌گران برای تعیین نقطه ورود از تکنیک Triger (تریگر) استفاده می‌کنند.
استفاده از تریگر زمانی کاربرد دارد که شما محدوده مناسب برای ورود را تشخیص داده‌اید اما قیمت دقیق برای ورود را نمی‌دانید، در این زمان استفاده از تریگر مناسب است.
استفاده از اندیکاتورهایی مانند میانگین متحرک، RSI، MACD و ... برای تشخیص نقطه ورود مناسب است.
بعد از خریداری سهم برای خود حد سود (profit target) برای خروج و حد ضرر فروش تعیین کنید. فاصله بین قیمت خرید و هدف قیمتی فروش را a در نظر بگیرید. مشخص کردن حد ضرر به کمک متغیر N انجام می‌شود.
معمولاً تعیین حد ضرر به این صورت است که کندل، حد مورد نظر شما را رد کند و در نقطه پایین‌تر بسته شود و کندل بعدی نیز پایین کندل ایجاد شده قرار گیرد.
اندیکاتور محاسبه ریسک به ریوارد
در موقعیت‌های تحلیل جهت تعیین نسبت ریسک به ریوارد و برای تعیین نقاط ورود و خروج، تعیین حد سود و ضرر و مشخص کردن محدوده زمانی و قیمتی بین دو نقطه مختلف، می‌توان طبق تصویر زیر از اندیکاتور مناسب استفاده کرد:
ابزار Forecast یا پیش‌بینی به تحلیل‌گران این امکان را می‌دهد که نقاط ورود و خروج را در معاملات خود تعیین کنند و برای افزایش زیبایی بصری و جذابیت آن می‌توانید از آیکون‌ها استفاده کنید.
اندیکاتور Position Size Calculator نیز ابزاری کاربری است که در هر معامله با توجه به حجم معامله بر اساس نقطه ورود، حد ضرر و درصد ریسک‌پذیری شما را تعیین می‌کند و در هر دو پلتفرم 4MT و 5MT قابل استفاده است.
اگر عدد به‌دست آمده از فرمول ریسک به ریوارد نشان‌دهنده این باشد که ریسک سرمایه‌گذاری از بازده آن بیشتر است، انتظار می‌رود معامله‌گر به‌دنبال گزینه سرمایه‌گذاری دیگری برود. معلامله‌گران همچنین می‌توانند برای کاهش نسبت ریسک به ریوارد سرمایه‌گذاری، حد ضرر خود را برابر با قیمت خرید دارایی قرار دهند.
مزیت محاسبه این نسبت، در کم کردن ریسک پورتفوی سرمایه‌گذار است. از این طریق فرد می‌تواند وارد معامله‌ای که ریسک بسیار زیاد و پاداش یا سود کمی دارد، نشود؛ اما محدودیت این شاخص، معتبر نبودن آن به تنهایی است. بهتر است برای تصمیم‌گیری دقیق‌تر، صرفا از از نسبت ریسک به ریوارد استفاده نکنید و آن را در کنار ابزارها و تکنیک‌های دیگر مانند تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی به کار ببرید. عواملی نظیر شرایط فعلی بازار، زمان‌بندی تجارت و حد سود و ضرر نیز در تصمیم‌گیری برای داشتن سرمایه‌گذاری موفق نقش مهمی خواهند داشت.
جمع‌بندی مانا بورس
در کلام آخر:
نسبت ریسک به ریوارد، یکی از راه‌های شناخته شده برای مدیریت سرمایه است که می‌تواند زیان شما را به حداقل برساند. مدیریت سرمایه، استراتژی و دانشی است که علاوه بر حفظ سرمایه، منجر به سودآوری و افزایش سرمایه اولیه نیز می‌شود. در نهایت زمانی که استراتژی‌های معاملاتی در کنار مدیریت سرمایه قرار می‌گیرند، نتیجه‌ای جز کاهش ریسک و افزایش سود نخواهد داشت. این مسئله می‌تواند هیجانات سرمایه‌گذاران را نیز کنترل کند و تعادل نسبتا مطلوبی را میان میزان ریسک و بازدهی برقرار کند.
نسبت ریسک به ریوارد (پاداش)، یا همان نسبت سود به زیان به این معنا است که در برابر چند درصد سود، حاضر به از دست دادن چند درصد از سرمایه خود هستید و می‌توانید سرمایه خود را به خطر بیندازید؟
مفهوم نسبت ریسک به ریوارد یا سود به زیان در بورس داخل و خارج (فارکس) کاربرد دارد.
اگر سهمی را پیدا کردید که هم از لحاظ تکنیکال و هم بنیادی وضعیت مناسبی دارد، برای تصمیم‌گیری بهتر نسبت ریسک به ریوارد (R/R) را محاسبه کنید. نسبت مناسبی که در نظر گرفته می‌شود، کمتر از 50 درصد و بهترین ریسک به ریوارد در معاملات نسبت یک به سه تعیین شده است.
زمانی معامله‌گر وارد معامله می‌شود که سود احتمالی که به دست می‌آورد از ضرر احتمالی‌اش بیشتر باشد. در صورتی که ضرر احتمالی از سود احتمالی بیشتر شد، فرصت دیگری را برای سرمایه‌گذاری بررسی نمایید.
نویسنده : مانابورس (تیم تحلیلی بورسی) 28 مرداد 1402
